قرینه زمان نزول و خطای راهبردی در فهم مفسر

   از نظرگاه مشهور مفسران، یکی از قراین پیوستة غیر لفظی و شناخته شده علم تفسیر،‌ قرینة زمان نزول است. بیشتر مفسران- به‏ویژه مفسران معاصر- به این قرینه توجه نشان داده و از آن در تفسیر برای نقد و بررسی روایات تفسیری، شأن نزول، تحدید و تعیین معانی واژگان، ترجیح آرای تفسیری، و...  استفاده کرده و می‌کنند، لیکن برخی پژوهشگران- خودآگاه یا ناخودآگاه- با گسترش در کارکرد این قرینه،‌ ارزشی مبنایی برای آن در نظر گرفته‌اند. نکته چالشی این مطلب- با گذشت از منابع دسترسی به زمان نزول سور و آیات قرآن- تبیین مفهوم قرینه و مبنا و بررسی حجیت آن دو است. بررسی ادلة حجیت قرینه بودن زمان نزول و دامنه دلالت آن و نیز پایه استواری دیدگاه مبناگروان و نقد ادله آنها رویکرد مقالة پیش‌رو است. فرضیة نگارنده در این مقاله، حجیت قرینه بر پایه روایات و اصول عقلایی محاوره و عدم حجیت مبنا به دلیل فقدان دلیل است.     تاریخ دریافت: 9/5/97               تاریخ تأیید: 3/11/97